Lo lương tăng 1 giá tăng 2, đại biểu mong điều chỉnh lương càng sớm càng tốt

Lưu ý lương chưa tăng thì giá đã tăng, lương tăng 1 đồng, giá tăng 2 đồng, đại biểu đề xuất tăng lương càng sớm càng tốt và nên tăng lương cơ sở từ 1/1/2023.

Câu chuyện công chức, viên chức nghỉ việc, tăng lương cơ sở tiếp tục làm nóng phiên thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước vào sáng 27/10.

Công chức, viên chức nghỉ việc không chỉ vì thu nhập thấp

Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) nhấn mạnh, trong các bài học kinh nghiệm rút ra có vấn đề quan trọng, đó là phát huy nhân tố con người, phát huy tinh thần nâng cao ý thức trách nhiệm, tính chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, tiên phong gương mẫu nói đi đôi với làm. 

Theo ông, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức viên chức như thế là yếu tố có tính quyết định nâng cao hiệu lực hiệu quả hoạt động trong khu vực công của nền hành chính nhà nước. Khi nhìn nhận các tồn tại hạn chế, báo cáo Chính phủ có nêu, tình trạng bỏ việc, nghỉ việc trong khu vực công có xu hướng gia tăng. Đây là một thực tế. 

Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) 

Đại biểu dẫn báo cáo của Bộ Nội vụ từ 2020 đến tháng 6/2022 đã có gần 40 nghìn công chức, viên chức nghỉ việc, chuyển việc, nhất là trong ngành y tế, giáo dục. 

“Đây là vấn đề đặt ra trong hoạt động quản trị của Chính phủ”, đại biểu tỉnh Kon Tum lưu ý.

Từ đó đại biểu chỉ rõ bản chất của tình trạng này là xu hướng không chỉ ở nước ta mà một số nước châu Á như Nhật, Hàn Quốc cũng chứng kiến xu hướng chuyển dịch nhân sự ra khỏi khu vực công

Nhân sự ra khỏi khu vực công vẫn tiếp tục cống hiến công sức, năng lực của mình cho xã hội.

Theo ông Tô Văn Tám, nguyên nhân được coi của hiện tượng này là tiền lương, thu nhập, môi trường làm việc. Thực tế cho thấy tiền lương và thu nhập khu vực công thấp hơn nhiều so với khu vực ngoài và thường phản ứng chậm trước yêu cầu tăng thu nhập bởi ràng buộc của các quy định pháp lý thường có độ trễ so với thực tiễn và khả năng cân đối ngân sách.

“Tuy nhiên nếu coi đây là căn nguyên duy nhất của vấn đề thì chưa hẳn. Bởi có nhiều cán bộ, công chức, viên chức xin nghỉ việc không chỉ vì thu nhập thấp mà còn bởi áp lực của công việc quá lớn. Với nhiều người trẻ, họ muốn ưu tiên phát triển bản thân hơn là một chỗ làm ổn định trong khu vực công”, đại biểu phân tích.

Ngoài ra, đại biểu cũng cho rằng, cả khu vực công và tư đều yêu cầu tri thức, tinh thần trách nhiệm, tính năng động sáng tạo, hiệu quả. Nhưng khu vực công còn yêu cầu trách nhiệm không chỉ trong công việc mà còn với nhân dân. 

“Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Cán bộ, công chức là công bộc của dân”. Với yêu cầu này, sự hài hòa về thu nhập và thực hiện vai trò là công bộc của dân là hết sức cần thiết”, ông Tô Văn Tám nhấn mạnh.

Từ đó, đại biểu cho rằng, hiện tượng chuyển dịch này vừa là thách thức, vừa là là cơ hội để Chính phủ đánh giá lại hoạt động quản trị của mình. 

Bày tỏ tán thành với các giải pháp của Chính phủ, đại biểu gợi mở thêm một số giải pháp. Đó là Chính phủ cần thực hiện mạnh mẽ cải cách lề lối làm việc theo hướng phân cấp mạch lạc trong thứ bậc hành chính. 

Đồng thời xử lý hợp lý các vấn đề về tổ chức bộ máy, biên chế để khắc phục áp lực công việc; bổ sung cơ chế giải quyết công việc, chính sách trong môi trường cống hiến, cơ hội thăng tiến công bằng và minh bạch. Cùng với đó hoàn thiện hệ thống thi tuyển công chức, viên chức và cơ chế tuyển chọn công chức, viên chức, lãnh đạo quản lý.

Đặc biệt đại biểu đề nghị quan tâm đúng mức đến thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức bằng cơ chế lương thích hợp và linh hoạt trên cơ sở giá trị lao động, giá trị tri thức, trách nhiệm và hiệu quả công việc.

Cuối cùng là cụ thể hóa đầy đủ kịp thời kết luận 14 của Bộ Chính trị về Bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dàm làm, dám đột phá vì lợi ích chung.

Đề nghị tăng lương từ 1/1/2023

Cùng mối quan Tâm, đại biểu Thái Thu Xương (Hậu Giang) nêu phản ánh của cử tri, nhiều cán bộ công chức, viên chức nghỉ việc, nguyên nhân là do ảnh hưởng của dịch covid-19, áp lực công việc quá cao, cường độ làm việc quá lớn. 

“Nhiều cán bộ phải làm việc hơn 10 tiếng/ngày trong môi trường làm việc nguy hiểm, nguy cơ mắc bệnh cao, có thể nguy hiểm đến tính mạng”, bà nêu thực tế.

Đối với công chức ngành giáo dục, việc thay đổi phương thức, cách thức làm việc từ trực tiếp sang trực tuyến dẫn đến áp lực công việc quá lớn.

Tuy nhiên, sự quan tâm đến hai lực lượng này chưa nhiều, chưa có chính sách đãi ngộ, hỗ trợ tương xứng đối với công sức họ bỏ ra. Đối với lực lượng lao động nhập cư còn nhiều khó khăn trong việc tìm chỗ ở, chỗ học cho con…

Đại biểu Thái Thu Xương (Hậu Giang) 

“Từ sau đợt dịch covid-19 vừa qua, nhiều gia đình lao động nhập cư muốn cho con quay trở lại cùng sinh sống để tiện bề giáo dục, nuôi dưỡng, gắn kết tình cảm gia đình nhưng gặp rất nhiều khó khăn trong việc chuyển trường cho con. Chưa kể mỗi địa phương chọn một bộ sách giáo khoa khác nhau nên khi chuyển trường phải mua lại bộ sách khác và tìm hiểu, làm quen dần với bộ sách mới”, nữ đại biểu Hậu Giang nêu thêm thực tế.

Thêm vào đó là tình hình giá cả các mặt hàng thiết yếu tăng cao gần đây, trong khi tiền lương thực tế của cán bộ công nhân viên chức từ 2019 chưa tăng, lương tối thiểu vùng của người lao động tăng không cao, chỉ 6%, thấp hơn nhiều so với chỉ số lạm phát và tốc độ tăng trưởng. 

“Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến đời sống vật chất của cán bộ công chức, viên chức, ảnh hưởng trực tiếp đến đối tượng yếu thế, người làm công ăn lương, gây tâm lý lo âu cho nhóm đối tượng này”, nữ đại biểu phân tích.

Từ đó bà kiến nghị phải nhanh chóng có giải pháp căn cơ đối với bài toán thiếu hụt nhân lực trong lĩnh vực y tế, giao dục để đủ sức phục vụ nhân dân. 

“Cử tri, cán bộ công chức, viên chức rất vui mừng khi Chính phủ quyết định trình Quốc hội tăng lương cơ sở. Tuy nhiên, đề xuất Quốc hội và Chính phủ cần nghiên cứu về thời gian tăng lương càng sớm càng tốt. Đại đa số ý kiến cán bộ công chức, viên chức đề nghị tăng lương từ 1/1/2023”, đại biểu Xương nói.

Bên cạnh đó, bà cũng lưu ý cần kiềm chế lạm phát, tránh tình trạng “lương chưa tăng thì giá đã tăng, lương tăng 1 đồng, giá tăng 2 đồng”. Như thế thì đời sống người dân nói chung và đối tượng yếu thế càng khó khăn hơn. 

“Tha thiết mong Chính phủ đưa ra quyết định hết sức phù hợp”, nữ đại biểu Hậu Giang nói.

Bà cũng đề nghị nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định 56 về quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức, viên chức công tác tại các cơ sở y tế công lập. Trong đó nâng mức phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với công chức làm chuyên môn y tế dự phòng và y tế cơ sở từ mức 40% - 70% lên 100%.

Đồng thời, xem xét nâng lương khởi điểm đối với đối tượng bác sỹ mới ra trường nhằm thu hút nguồn nhân lực cho ngành y tế công tác trong lĩnh vực y tế dự phòng, y tế cơ sở.