Hiệp định Paris: 'Cuộc đọ sức không cân sức' giữa hai nền ngoại giao non trẻ và sừng sỏ

Quá trình đàm phán, ký kết Hiệp định Paris là cuộc đấu trí không cân sức giữa nền ngoại giao non trẻ với nền ngoại giao sừng sỏ trên thế giới lúc đó.

Sáng 16/1, Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng đồng chủ trì Hội thảo khoa học “50 năm Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam-Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm”.

Hội thảo nhằm nêu bật tầm vóc, ý nghĩa của Hiệp định Paris đối với tiến trình lịch sử dân tộc và cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta; đúc kết những bài học kinh nghiệm vận dụng trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Dẫn đề hội thảo, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh, trải qua quá trình đấu tranh bền bỉ, kiên trì, đầy hy sinh gian khổ, từ Hiệp định Sơ bộ (6/3/1946), Tạm ước (14/9/1946), Hiệp định Geneve (21/7/1954), cho đến Hiệp định Paris, Việt Nam đã khẳng định với thế giới là một quốc gia hoàn toàn độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng.

Cuộc đàm phán ở Hội nghị Paris diễn ra đầy cam go, phức tạp, “kéo dài gần 5 năm, với 202 phiên công khai, 36 phiên gặp riêng bí mật, với 500 cuộc họp báo và 1.000 cuộc phỏng vấn, đàm phán”. Đúng 12h30 phút (giờ Paris) ngày 22/1/1973, tại Trung tâm các Hội nghị quốc tế Kleber, Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam đã được Cố vấn đặc biệt Lê Đức Thọ và cố vấn Henry Kissinger ký tắt. Ngày 27/1/1973, Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký chính thức. 

Hiệp định Paris là đỉnh cao thắng lợi của ngoại giao Việt Nam trong 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc, là minh chứng hùng hồn cho việc vận dụng nhuần nhuyễn phương châm “Dĩ bất biến, ứng vạn biến” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Không những vậy, hiệp định còn là minh chứng cho chủ trương “thêm bạn”, “bớt thù”, dự báo và nắm đúng thời cơ để đi đến thắng lợi quyết định của Đảng ta. 

Hiệp định Paris là tổng hòa thắng lợi quân sự, chính trị và ngoại giao, buộc Mỹ phải chấm dứt chiến tranh, rút hết quân, tạo cục diện mới để đi đến thắng lợi cuối cùng. Từ điểm tựa chiến lược của Hiệp định Paris, quân và dân ta đã tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. 

Ông Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, Hiệp định Paris đã tạo ra điều kiện và môi trường để Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao với các nước, tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế cho cuộc đấu tranh vì hoà bình, chính nghĩa và thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam.

"Đây là nền tảng quan trọng để trong thời kỳ Đổi mới, chúng ta khai thông, nối lại và bình thường hoá các mối quan hệ đối ngoại, phá bỏ sự bao vây, cô lập, cấm vận, mở ra một thời kỳ hội nhập sâu rộng vào khu vực và thế giới, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của nước ta trên trường quốc tế", GS.TS Nguyễn Xuân Thắng nêu rõ.

Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đề nghị các đại biểu tham dự hội thảo tập trung phân tích làm rõ thắng lợi của Hiệp định Paris, đỉnh cao của nền ngoại giao Việt Nam trong 30 năm chiến tranh giải phóng; làm rõ tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của Hiệp định Paris đối với tiến trình cách mạng Việt Nam. Ông cũng đề nghị từ những thảo luận, tham luận phát huy những giá trị to lớn và những bài học kinh nghiệm quý báu của Hiệp định Paris trong sự nghiệp đổi mới, hội nhập và phát triển, xây dựng nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc.

Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Lê Hải Bình.

Khai mạc hội thảo, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Lê Hải Bình cho rằng, Hiệp định Paris là minh chứng cho chủ trương đúng đắn và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta khi xác định tiến hành đấu tranh trên cả 3 mặt trận quân sự, chính trị và ngoại giao trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. "Đó là một cuộc đọ sức không cân sức giữa một nền ngoại giao non trẻ với nền ngoại giao sừng sỏ trên thế giới lúc đó", ông Lê Hải Bình nhận định.

Hiệp định Paris là minh chứng cho chủ trương đúng đắn và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta khi xác định tiến hành đấu tranh trên cả 3 mặt trận quân sự, chính trị và ngoại giao trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Công tác tuyên truyền trong nước góp phần khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần, ý chí quyết tâm chiến thắng kẻ thù xâm lược và niềm tin sắt đá vào thắng lợi hoàn toàn của cách mạng, tạo thế cho đàm phán ngoại giao. Công tác tuyên truyền trong nước góp phần khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần, ý chí quyết tâm chiến thắng kẻ thù xâm lược và niềm tin sắt đá vào thắng lợi hoàn toàn của cách mạng, tạo thế cho đàm phán ngoại giao.

Hội thảo sẽ diễn ra hai phiên với chủ đề "Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm từ quá trình đàm phán, ký kết, thi hành, Hiệp định Paris" và "Vận dụng những bài học của Hiệp định Paris trong triển khai đường lối Đại hội XIII", với những bài tham luận của đại diện các bộ ngành, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và đại diện thành viên hai đoàn đàm phán.