Guardiola và nguy cơ ‘Wenger hóa’ ở Man City

Pep đang ở Man City quá lâu.

Kể từ khi đặt chân tới Etihad năm 2016, Guardiola biến Man City thành một cỗ máy chiến thắng. 18 danh hiệu lớn nhỏ, trong đó có cú ăn ba lịch sử năm 2023 và kỷ lục bốn chức vô địch Premier League liên tiếp - thành tích chưa ai từng làm được. Dưới tay ông, Man City không chỉ thắng, mà còn định hình cả một chuẩn mực bóng đá mới, nơi triết lý kiểm soát bóng và pressing tầm cao trở thành kim chỉ nam cho nhiều CLB khác.

Thế nhưng, bóng đá không có đỉnh cao vĩnh cửu. Mùa giải 2025/26 mở ra bằng những thất bại bất ngờ trước Tottenham và Brighton. Một tập thể vốn quen sống trong chiến thắng bỗng trở nên mong manh. Hình ảnh Pep lặng lẽ bước đi trên sân sau trận thua ở Amex, không còn những tiếng gào thét quen thuộc, khiến nhiều người liên tưởng đến Wenger những năm cuối tại Arsenal - một thiên tài bị cuốn theo guồng quay khắc nghiệt mà không còn kiểm soát được số phận.

Cơ hội bỏ lỡ: lẽ ra nên dừng lại

Mùa hè 2024 có lẽ là điểm dừng hoàn hảo. Chức vô địch Premier League thứ tư liên tiếp - “mic drop” để đời - đã mở ra cơ hội cho Pep rời đi trong tư thế kẻ bất khả chiến bại. Nhưng ông chọn ở lại. Và chính quyết định này khiến Pep phải đối mặt với vòng lặp quen thuộc: sau khi leo lên đỉnh cao nhất, bất cứ bước đi nào tiếp theo cũng chỉ có thể đi xuống.

Đây cũng chính là kịch bản Wenger từng mắc phải. Thay vì rời Arsenal trên đỉnh vinh quang “Invincibles 2003/04”, ông ở lại thêm gần 15 năm, để rồi hình ảnh một HLV tiên phong bị che mờ bởi những mùa giải chỉ đủ tranh top 4 và lối chơi dần bị gọi là “lỗi thời”.

Guardiola từng khiến thế giới bóng đá say mê bởi thứ bóng đá “một ngàn đường chuyền”. Nhưng chính sự ám ảnh ấy trở thành điểm yếu. Sau gần một thập kỷ, nhiều đối thủ ở Premier League học cách bẻ gãy hệ thống: nhường bóng, thu mình, rồi phản công thần tốc. Tottenham của Thomas Frank, Brighton của Fabian Hürzeler là những minh chứng sống động cho sự thay đổi cán cân.

Pep cũng không né tránh sự thật. Sau thất bại trước Real Madrid mùa trước, ông thừa nhận: “Chiến thuật không còn hiệu quả như trước”. Đó là lời thú nhận hiếm hoi từ một người vốn tin tưởng tuyệt đối vào triết lý của mình. Nhưng liệu ông có đủ dũng cảm để vứt bỏ niềm tin cũ, xây dựng một Man City hoàn toàn khác, trực diện và quyết liệt hơn? Cho đến nay, câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ.

Triết lý của Pep dần bị đối thủ bắt bài.

Nếu triết lý là trục xương sống thì nhân sự chính là cơ bắp. Và cơ thể Man City đang hao hụt trầm trọng. 15 trong số 23 cầu thủ từng dự trận chung kết Champions League 2023 rời đi. Bernardo Silva nhiều khả năng ra đi sau mùa 2025/26, John Stones bước vào giai đoạn thoái trào, trong khi những gương mặt mới như Abdukodir Khusanov hay Nico Gonzalez chưa đáp ứng kỳ vọng.

Lứa trẻ của Man City được đánh giá đầy tiềm năng, với độ tuổi trung bình chỉ 24,8 - trẻ thứ năm tại Premier League. Nhưng nghịch lý ở đây là: đỉnh cao mới của họ có lẽ chỉ đến sau khi Pep đã rời đi. Khác với Jurgen Klopp, người đã khép lại hành trình ở Liverpool trong niềm tin trao lại thế hệ kế cận, Guardiola chưa có được sự bảo đảm ấy tại Etihad.

Dấu hiệu của sự mệt mỏi

Cảnh tượng Pep có mặt ở US Open rồi ở Wentworth chỉ vài ngày sau đó, dành thời gian cho golf và bạn bè thay vì chìm trong phân tích chiến thuật, cho thấy một sự thay đổi lớn về tinh thần. Ở tuổi 54, ông dường như không còn toàn tâm toàn ý cho bóng đá như trước. Việc tìm kiếm “liệu pháp” bên ngoài sân cỏ - từ học tiếng Pháp, tập nấu ăn đến dành thời gian tại nhà hàng riêng - phản ánh tâm trạng của một người chuẩn bị bước ra khỏi guồng quay.

Guardiola từng rút lui khỏi Barcelona sau bốn năm vì kiệt sức trong cuộc chạy đua hoàn hảo. Giờ, ở Man City, gần một thập kỷ đã lấy đi năng lượng của ông. Bài học từ Garry Kasparov, người bạn đại kiện tướng cờ vua, vẫn còn nguyên giá trị: bạn có thể đánh bại đối thủ ở một ván ngắn, nhưng không thể duy trì cường độ ấy mãi trong một trận marathon.

Điều nguy hiểm nhất với Guardiola không phải một vài thất bại đầu mùa, mà là cảm giác ông đang dần bước vào con đường Wenger từng đi: từ biểu tượng tiên phong trở thành cái tên bị đặt dấu hỏi “ở lại quá lâu”. Nếu derby Manchester tới đây khép lại bằng một thất bại nữa, sự so sánh ấy sẽ càng rõ rệt.

Man City cũ kỹ vì Pep.

Câu hỏi lớn nhất đặt ra: Guardiola muốn để lại hình ảnh gì? Một HLV định hình thời đại bằng lối chơi đẹp mắt và những kỷ lục bất hủ? Hay một chiến lược gia vĩ đại nhưng để sự mỏi mệt và cố chấp làm lu mờ di sản?

Pep Guardiola vẫn là tượng đài ở Etihad, nhưng lịch sử bóng đá từng chứng minh: vinh quang chỉ thực sự trọn vẹn khi biết dừng đúng lúc. Để tránh kịch bản “Wenger hóa”, Pep buộc phải lựa chọn - hoặc tái sinh triết lý, dẫn Man City sang một chu kỳ mới, hoặc dũng cảm khép lại hành trình trước khi hào quang phai nhạt.